Ngày 27/5, lô vải thiều đầu tiên của tỉnh Bắc Giang đã cập bến Nhật Bản và được tiêu thụ mạnh. Đây là năm thứ hai, vải thiều Bắc Giang thành công trong việc thâm nhập vào thị trường khó tính này, nhất là thời điểm dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp ở hai nước.
Niềm vui giữa đại dịch
Ngày 26/5, 20 tấn vải thiều sớm của huyện Tân Yên đã lên đường sang Nhật Bản. Đây là chuyến vải thiều đầu tiên của tỉnh Bắc Giang được xuất khẩu sang thị trường này trong vụ thu hoạch năm nay. Chưa đầy một ngày sau đó, lô vải thiều trên đã có mặt trên kệ của các siêu thị và hệ thống phân phối ở nhiều TP lớn của Nhật Bản như Osaka, Tokyo và tiêu thụ hết.
Điều đáng mừng là mặc dù có giá cao, lên tới 1.650 Yen/kg (khoảng 350 nghìn đồng) nhưng lô vải đã được tiêu thụ gần hết ngay trong ngày đầu tiên. Điều đó cho thấy người tiêu dùng Nhật Bản rất ưa chuộng vải thiều Bắc Giang. Bà Miyauchi Tomoko, nhân viên văn phòng ở Thủ đô Tokyo, nói: “Lần đầu tiên tôi biết đến quả vải thiều là chuyến đi tới Việt Nam hồi năm 2000. Khi đó, tôi rất ấn tượng về loại hoa quả này bởi rất ngon, ngọt và thơm dịu. Khi biết có vải thiều Việt Nam bán ở siêu thị tại Tokyo, tôi đã tới mua để thưởng thức cùng gia đình”.
Theo các chuyên gia, một trong những nhân tố quan trọng góp phần để vải thiều Bắc Giang chinh phục thành công thị trường Nhật Bản mùa thứ hai liên tiếp, bên cạnh chỉ đạo của Chính phủ, các Bộ: Nông nghiệp và PTNT, Công Thương là sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành tỉnh Bắc Giang. Dù đang phải đối phó với dịch Covid-19 nhưng chính quyền tỉnh Bắc Giang nói chung, huyện Tân Yên nói riêng đã chung tay với người dân trong chăm sóc và bảo vệ nghiêm ngặt vùng trồng vải. Nhờ vậy, lô vải thiều đầu tiên xuất sang Nhật Bản đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn khắt khe của nước này.
Bên cạnh đó, sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng Việt Nam cũng góp phần không nhỏ vào việc vải thiều Bắc Giang được người tiêu dùng Nhật Bản đón nhận tích cực. Ông Tạ Đức Minh, Tham tán Việt Nam tại Nhật Bản cho biết, năm nay, Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản đã sớm triển khai các hoạt động xúc tiến, quảng bá hình ảnh quả vải Việt Nam tại Thủ đô Tokyo và nhiều địa phương của Nhật Bản như phối hợp với đầu mối nhập khẩu phổ biến thông tin tới cộng đồng về chương trình mua vải theo hình thức trực tuyến, đồng thời tích cực kêu gọi các doanh nghiệp (DN) Nhật Bản quan tâm đầu tư công nghệ hiện đại giúp xử lý, bảo quản quả vải tươi hiệu quả hơn.
Hiện nay, tình hình xuất khẩu và tiêu thụ vải thiều Việt Nam ở thị trường Nhật Bản đang tiến triển thuận lợi. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến cáo người trồng vải không nên chủ quan, cần tiếp tục tuân thủ chặt chẽ quy trình chăm sóc và quy định kiểm dịch thực vật để bảo đảm chất lượng sản phẩm khi xuất khẩu.
Mặt khác, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên năm nay, Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản (MAFF) không cử chuyên gia sang giám sát trực tiếp khâu đóng gói và xử lý xông hơi khử trùng mà ủy quyền cho cơ quan kiểm dịch thực vật Việt Nam thực hiện công việc này. Điều đó giúp tiết kiệm thời gian, chi phí trong khâu chuẩn bị xuất khẩu, tạo điều kiện cho quả vải thiều Việt Nam sang Nhật Bản thuận lợi hơn.
Tiếp tục nỗ lực để bảo đảm chất lượng
Việt Nam bắt đầu khởi động quá trình đàm phán với Nhật Bản về việc cho phép quả vải thiều tươi nhập khẩu vào thị trường nước này vào năm 2014. Sau quá trình đàm phán khó khăn kéo dài hơn 5 năm, ngày 15/12/2019, MAFF đã gửi thư cho Cục Bảo vệ Thực vật (Bộ Nông nghiệp và PTNT) để thông báo về việc nước này chính thức mở cửa thị trường cho quả vải thiều tươi của Việt Nam.
Tuy nhiên, trong thông báo trên, MAFF yêu cầu vải thiều phải trải qua một quy trình kiểm dịch thực vật nghiêm ngặt. Cụ thể, MAFF quy định quả vải thiều xuất khẩu sang Nhật Bản phải được trồng tại các vườn được Cục Bảo vệ Thực vật kiểm tra, giám sát và cấp mã số vùng trồng, đáp ứng quy định về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm của Nhật Bản. Lô vải thiều xuất khẩu phải được đóng gói và xử lý xông hơi khử trùng bằng methyl bromide tại các cơ sở được Cục Bảo vệ Thực vật và MAFF công nhận với liều lượng tối thiểu 32g/m3 trong thời gian 2 giờ, dưới sự giám sát của cán bộ kiểm dịch thực vật hai nước. Bên cạnh đó, các lô vải thiều xuất khẩu phải có giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật do Cục Bảo vệ Thực vật cấp.
Đánh giá về quy định trên của phía Nhật Bản, Tham tán Tạ Đức Minh nói, so với nhiều thị trường khác trên thế giới, tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm của Nhật Bản khắt khe hơn nhiều. Việc đáp ứng các tiêu chuẩn này không dễ, đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ của nhiều bên, từ người nông dân, các DN xuất khẩu của Việt Nam và DN nhập khẩu của Nhật Bản cho đến các cơ quan chức năng của hai nước.
Sau hai năm liên tiếp thâm nhập thành công vào thị trường Nhật Bản, cho đến thời điểm này, có thể khẳng định vải thiều của Bắc Giang nói riêng và Việt Nam nói chung đều đáp ứng các quy định nghiêm ngặt về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm của Nhật Bản. Nhờ vậy, theo ông Tạ Đức Minh, hiện tình hình xuất khẩu và tiêu thụ vải thiều Việt Nam ở thị trường Nhật Bản đang có tiến triển thuận lợi, bất chấp những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến cáo người trồng vải không nên chủ quan mà cần tiếp tục tuân thủ chặt chẽ quy trình chăm sóc và quy định kiểm dịch thực vật để bảo đảm chất lượng sản phẩm khi xuất khẩu. “Để tiếp tục đưa quả vải thiều vào thị trường Nhật Bản, trước tiên, cần phải duy trì chất lượng quả vải sạch, đồng thời bảo đảm giá thu mua, giá bán và giá xuất khẩu ổn định”, ông Tạ Đức Minh nói.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng các DN xuất khẩu cần tích cực củng cố, nâng cao hình ảnh và thương hiệu quả vải Việt Nam tại thị trường khó tính bậc nhất thế giới này. Hiện nay, Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản đang phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan ở trong nước cũng như các siêu thị và hệ thống phân phối tại Nhật Bản đẩy mạnh công tác này trong thời gian tới, với mục tiêu giúp cho quả vải thiều được nhiều người Nhật Bản biết tới hơn nữa.
Theo Báo Bắc Giang